پیروز (۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ – ۹ اسفند ۱۴۰۱) یوزپلنگی ایرانی و فرزند «ایران» و «فیروز» بود و به نماد یوزپلنگ آسیایی تبدیل شد. این یوز تنها تولهٔ باقیمانده از سه فرزند «ایران» بود. پیروز در اسفند ۱۴۰۱ بهعلت نارسایی کلیوی در بیمارستان تلف شد. با تک کارت همراه باشید تا بیشتر در مورد زندگی و مرگ و سرنوشت پیروز پس از مرگ بدانیم.
پیروز تنها فرزند باقیمانده از بارداری درحصار «ایران»، یکی از نامورترین یوزهای ایران بود. بسیاری پروژهٔ حفظ نژاد یوزپلنگ آسیایی را حالا با نام آن، تنها فرزند «ایران» که شانس زندهماندن پیدا کرد، میشناسند؛ گرچه ادامهٔ زندگیش با توجه بهبزرگشدن درحصار و بهکمک تیماردار موضوعی بود که محل بحث کارشناسان قرار گرفتهاست. مسئولان سازمان محیطزیست که بهدلیل انجام پروژهٔ بارداری درحصار ایران و ازدسترفتن دو تولهٔ این یوزپلنگ بهشدت زیر فشار قرار دارند، گفتند بهجز پیروز یوزپلنگهای دیگری هم در طبیعت هستند که نیاز به توجه دارند.
فهرست مطالب
تولد و مرگ
نگهداری
پیروز با کمک و پرستاری تیمارگر و امدادگر حیات وحش (علیرضا شهرداری و علی عمارلویی) در پارک جنگلی پردیسان نگهداری میشد. پیتر کالدوِل دامپزشک آفریقایی و بابک باستانی نیز روزانه شرایط جسمانی پیروز را پایش و نیز در نگهداری پیروز همراهی میکردند. پس از تلف شدن توله دوم، سازمان حفاظت محیط زیست تصمیم گرفت که پیروز را به تهران که شرایط و امکانات مناسبتری نسبت به توران دارد منتقل کند تا شاید بتوان از این طریق از تلف شدن توله یوز سوم جلوگیری کرد.
برخلاف انتقاداتی که به دستآموز بار آمدن پیروز وارد است، پیروز به این نحوه بزرگ شدن نیاز داشت. این تولهیوز از روز اول توسط انسان بزرگ شده و نگهداری آن نیاز به کمک انسان داشت، ضمن اینکه تحت هیچ شرایطی قرار نبود که به طبیعت بازگردد. پیروز شبها به همراه مربی خود در فضای باز زیر آسمان میخوابید تا به فضای طبیعی عادت کند و به دلیل سرد شدن هوا فضای بسته را هم برای نگهداری آن فراهم کرده بودند تا از سرما آسیب نبیند.تک کارت
وزن پیروز در پنج ماهگی به ۴ کیلو و ۵۰۰ گرم رسید، گوشت مرغ و گوساله بههمراه مکملهای مخصوص را تغذیه میکرد و حال عمومی خوبی داشت، اما نگرانیها همچنان ادامه داشت و وضعیت پیروز پایدار نشد.
در مورد روشهای نگهداری پیروز نیر نقدهایی وارد شدهاست. بسته شدن گردنبند طبی جانوران، به گردن پیروز، نگرانی دوستداران پیروز را در پی داشت که گفته شد به صلاحدید تیمارگران و دامپزشکان برای مراقبت از «پیروز» در ۲۰ روز گذشته بسته شده بود. پیروز از ابتدای تولد مشکل گوارشی داشت و گاهی دفع برای او سخت میشد که در چنین شرایطی پشتش را لیس میزد و باعث زخم روی مقعدش میشد؛ بنابراین برای اینکه پیروز پماد روی مقعدش را نلیسد، به گردنش گردنبند طبی بسته شد.تک کارت
زیستگاه
قرار بود پیروز تا ۱۲ ماهگی در تهران بماند و بعد از رفع مشکلات بعد از ۱۲ ماهگی به پارک ملی توران منتقل شود.
وضعیت وخیم سلامتی و انتقال به بیمارستان
پیروز با علائم مشکوک به انسداد روده در ساعات بامدادی روز جمعه ۵ اسفند به بیمارستان دامپزشکی مرکزی تهران منتقل شد. پس از بررسیهای اولیه و انجام آزمایشهای رادیولوژی و سونوگرافی، دامپزشکان تشخیص دادند که او انسداد روده ندارد و به یک «عارضه حاد کلیوی» مبتلا بودهاست.
پیروز بعد از مرگ چه خواهد شد
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست به تشریح سرنوشت «پیروز» پس از مرگ پرداخت.
حسن اکبری در گفت درباره سرنوشت «پیروز» پس از مرگ اظهار کرد: لاشه «پیروز» در تهران است. ابتدا لاشه او برای کالبدشکافی انتقال داده و برخی آزمایشهای دامپزشکی لازم روی لاشه انجام سپس برای تاکسیدرمی پوستکنی شد.
وی با اشاره به اندامهای جنسی «پیروز» گفت: با مرکز ملی ذخایر ژنتیکی تفاهمنامهای داریم بدین جهت با آنها هماهنگ کردیم تا همزمان با کالبدشکافی اندامهای جنسی او را بردارند و ذخیره کنند چراکه این اندامها ارزشمند هستند و در آینده در صورت نیاز میتوان از آنها استفاده کرد. به عبارتی ژن «پیروز» تا همیشه حفظ خواهد شد.تک کارت
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اگر زمان بسیاری از مرگ حیوان نگذشته باشد میتوان اندامهای جنسی را برداشت کرد. آنها را در شرایط خاص و دمای مناسب نگهداری میکنند تا در آینده قابل استفاده باشد.
وی درباره گزارشهای مربوط به «پیروز» توضیح داد: اکنون در حال دریافت گزارشهای تکمیلی پزشکی و کالبدگشایی «پیروز» هستیم. گزارش پاتولوژی نیز کمی زمانبر است اما پس از آن میتوانیم اطلاعرسانی کاملی را از روند انجام شده درباره او ارائه دهیم.
اکبری در پایان درباره اظهارنظرهایی متفاوت در زمینه بیماریهای «پیروز» گفت: این مطالب مربوط به اطلاعات پزشکی حیوان است. بدین جهت وقتی از افراد مختلف که تخصص پزشکی ندارند، سوال میشود جز این تناقضات نتیجه دیگری ندارد. ما در حال تهیه یک گزارش کامل هستیم تا افرادی از گروههای مردمی و فعالان محیط زیست که واقعا به دنبال حقیقت هستند بتوانند از جریان مطلع شوند.
به گزارش تک کارت «پیروز» به همراه دو توله یوز دیگر ۱۱ اردیبهشت ماه به روش سزارین از «ایران» – ماده یوز در اسارت – در پارک ملی توران متولد شد و تنها او زنده ماند که در پارک پردیسان از او نگهداری میشد. پنجشنبه شب (۴ اسفندماه) دستگاه گوارش «پیروز» دچار مشکل شد و دفع نداشت بنابراین به بیمارستان دامپزشکی مرکزی انتقال داده شد. معاینات لازم انجام شد و با حال مساعد به پارک پردیسان برگشت اما شنبه (۶ اسفند) دوباره به علت وضعیت نامساعدی که داشت به بیمارستان منتقل شد.
دوشنبه عصر (۸ اسفند) به علت شرایط نامساعد برای او دیالیز صفاقی انجام شد اما به گفته امید مرادی – رئیس بیمارستان دامپزشکی مرکزی – با توجه به آغاز دیالیز کراتین خون او به پایین تر از ۱۱ رسید و حیوان دیشب از جایش بلند شد و به وضعیت او خیلی خوشبین بودیم اما متاسفانه حیوان در نهایت از دست رفت.
همچنین به گفته غلامرضا ابدالی – مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست – «پیروز» از ابتدای تولد مشکلات گوارشی و نارسایی کلیوی داشته اما با آن مدارا میکرده است.
خدا رحمتش کنه