آشنایی با نیشابور, نیشابور

باغ امین الاسلامی نیشابور

باغ و عمارت امین الاسلامی نیشابور

عمارت و باغ امین اسلامی یکی از آثار تاریخی شهر نیشابور و از نقاط هویتی و دارای ظرفیت گردشگری این شهر می‌باشد. این مکان مربوط به دوره پهلوی دوم است و در نیشابور، خیابان امام (پهلوی سابق)، روبروی باغ ملی نیشابور واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۰۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران (شامل قوانین میراث فرهنگی ایران) به ثبت رسیده‌است.

فهرست مطالب

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

عمارت امین الاسلامی

این عمارت خانهٔ شخصی امین الاسلامی یکی از خان‌های نیشابور در دوره پهلوی اول و دوم بوده‌است و قدمت بنا و سبب نامگذاری آن به همین دلیل است. این اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.

اطراف این عمارت را باغی بزرگ دربرگرفته که به باغ امین اسلامی مشهور است. مساحت کل این‌جای‌ها ۳۱ هزار مترمربع در مرکز نیشابور خیابان امام خمینی (پهلوی سابق) است. در مدخل ورودی اصلی این باغ تندیس دو کوزه‌گر نصب شده‌است. محوطه باغ این اثر ملی دارای دیوارهایی بود که به‌طور غیرقانونی تخریب شدند. پس از تخریب دیوارها، باغ این عمارت عملاً تبدیل به یک مسیر اصلی پیاده‌راه در شهر نیشابور، و یکی از میدان‌های اصلی اجتماعی، فرهنگی و تفریحی شهر شد. یک مرکز تجاری بزرگ، دو هتل، یک بیمارستان و چندین رستوران، کافه و مراکز تجاری دیگر نیز در نزدیکی این باغ مستقر هستند. در روبه روی جبهه جنوبی این باغ، باغ شناخته شده دیگری به نام باغ ملی نیشابور قرار دارد.

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

معماری بنای باغ امین اسلامی

بنای باغ امین الاسلامی حدود ۱۳۰۰ متر مربع زیربنا دارد و در قالب دو طبقه ساخته شده است. این عمارت هم مانند بسیاری از عمارت های تاریخی دیگر نمای آجری دارد و دارای معماری بسیار منحصر به فرد می باشد. وجود یک سالن مرکزی و چندین اتاق و یک زیرزمین از جمله قسمت های مهم این بنا می باشند. هنگامی که وارد آن می شوید یک پیشخوان روبروی عمارت قرار دارد و سوزن های زیبا با تزیینات بسیار جذاب پا بر جا هستند.

وسعت این مجموعه حدود ۳۲ هزار متر مربع می باشد مثلث را نمای آجری دارد. دو بخش مهم دیگر آن اصطبل و هیزم خانه هستند که با سبک معماری زیبای پهلوی ساخته شدند. عمارت امین اسلامی در مرکز بوستان قرار گرفته است. شاید این عمارت در حال حاضر و در مقایسه با سایر مکان های تاریخی کاملاً ساده باشد و یا اصلاً به چشمتان نیاید اما باید بگوییم که این بنا در طول دوره خود از لحاظ وسعت و سبک معماری قبل تمام محافل بوده اکثر خانزاده ها آرزو داشتند که چنین عمارتی داشته باشند!

ابوالحسن امین الاسلامی در ورودی این باغ یک شعر، که با مبنای خوشامدگویی به مهمانان است، بر روی دیوار حک کرده است گفته می‌شود که این حکیم با نوشتن این شعر قصد داشت تا مهمان نوازی خودش را به رخ همگان بکشد.

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

عمومی شدن باغ امین الاسلامی

همانطور که گفتیم قدمت باغ امین اسلامی متعلق به دوره پهلوی دوم می باشد. این بنا در آن زمان متعلق به شخصی به نام ابوالحسن امین الاسلامی بود. او یکی از خانزاده های دوران پهلوی بود. درست است که این بنا در دوره پهلوی دوم ساخته شده اما سبک معماری آن تقریباً شبیه به دوره پهلوی اول می باشد. در اطراف عمارت باغ امین الاسلام یک فضای سبز بسیار زیبا وجود داشت به جلوه بیشتری به آن می بخشید.

پس از گذشت سال ها و مرگ امین الاسلام فرزندانش تصمیم گرفتند که این باغ و بنا را به شهرداری نیشابور بفروشند. این باغ حدود ۳۲۰۰۰ مترمربع مساحت دارد که اکنون تبدیل به یک بوستان عمومی شده و برای پیاده روی و تفریح مردم در میان آن گذرهایی از آسفالت در پیاده رو ساخته اند. در این پارک درختان سر به فلک کشیده و تنومند قدیمی وجود دارد که اکثراً چنار و کاج و توت و گردو هستند.

وقتی که به قسمت ورودی پارک وارد می شوید دو مجسمه می بینید در واقع دو کوزه بزرگ در آن جا نصب شده است. عمارت امین الاسلام این روزها بدون هیچ استفاده و کاربری خاصی در آن جا قرار گرفته و مردم فقط از بوستان آن استفاده می کنند.

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

وضعیت کنونی باغ امین الاسلام

باغ امین اسلامی در حال حاضر جزء یکی از آثار باستانی شهر نیشابور می باشد و جدای از آن می توانید یکی از نمونه های شاهکار باغ سازی سنتی ایران را تماشا کنید. ظاهر این باغ از گذشته تا اکنون تغییرات بسیاری به خود دیده، می توان گفت که یک فضای تلفیقی از سنتی و مدرن می باشد.

در انتهای این بوستان آلاچیق هایی برای اسکان گردشگران طراحی شده و در ضلع شرقی باغ هم وسایل بازی برای کودکان تعبیه شده است.

همچنین یک پارکینگ کوچک هم درست شده تا بازدیدکنندگان بتوانند خودروهای شان را در آنجا پارک نمایند.

علاوه بر این مقداری وسیله ورزشی هم در این پارک وجود دارد. همانطور که گفتیم قسمت هایی از پارک کاملا آسفالت شده و مسیری برای قدم زدن و پیاده روی طراحی کردند که این نشانگر مدل سازی بافت های سنتی می باشد.

متاسفانه گاهی کج سلیقگی این نوع بازسازی های مدرن موجب از بین رفتن بافت قدیمی و از بین رفتن ظاهر سنتی عمارت و اطراف آن هم شده است و از همه مهم تر این که استفاده عموم مردم از این باغ موجب از بین رفتن طبیعت و تخریب آن نیز گشته است. تا جایی که در گذشته این باغ دارای ۴۰۰ درخت کهنسال بود اما اکنون فقط ۱۰۰ درختان باقی مانده است.

در ضلع غربی بوستان امین اسلامی بنگاه های تجاری ساخته شده و یک ایستگاه اتوبوس هم درست جلوی درب ورودی باغ قرار دارد که سبب شده زیبایی آن کمی کاسته شود. بنای امین اسلامی در سال ۱۳۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

همانطور که گفتیم نیشابوری یکی از پرجمعیت ترین شهرهای استان خراسان رضوی پس از مشهد است و این سبب شده که گردشگران زیادی به این شهر سفر کنند و این موضوع تاثیر بسیاری بر عمومی سازی این باغ بوستان گذاشته است. باغ امین الاسلام، که در واقع سادگی و طبیعت دوستی را برای همگان به ارمغان آورده، یادگاری به جای مانده از نیاکان ماست که باید در حفظ آن کوشا باشیم.

این منظره شرایط بی‌ نظیری در محیط خشک و بی‌ روح شهر نشینی به وجود آورده و حضورش در دل شهر سبب شده تو رفت و آمد های صنعتی و تجاری و همچنین گذر مردم آرامش بیشتری داشته باشد و ذهن بازدیدکنندگان را برای چند ساعتی هم که شده از دغدغه های زندگی دور سازد.

متراژ بزرگ این باغ دومین ویژگی مثبتی است که دارد به طوری که وقتی از قسمت آسفالت و پیاده رو ی آن عبور می کنید نسیم خنک شروع به وزیدن می کند و از میان درختان رد می‌شود و صدای آواز گنجشکان در آسمان می پیچد و حس طراوت و سرزندگی را برای تان به وجود می آورد.

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

ورود ترافیک خودرویی به عرصه و حریم و قطع درخت

در نیمه دوم آذرماه ۱۴۰۱ و با ایجاد تغییراتی در محوطه این اثر ثبت ملی، به ترافیک خودرویی شهر نیشابور اجازه ورود به محوطه این اثر تاریخی داده شد. هدف از این اقدام «کاهش مشکلات ترافیکی این محدوده از شهر» از سوی وبگاه شهرداری نیشابور اعلام شده‌است و به گفته این وبگاه، این طرح «به گونه ای برنامه‌ریزی شده که آسیبی به باغ و عمارت تاریخی وارد نشود». به گفته این وبگاه ساخت این مسیر با «توافق شهرداری نیشابور، شورای شهر نیشابور و خانواده امین اسلامی» بوده‌است.

در یکی از تصاویر منتشر شده در وبگاه شهرداری نیشابور قطع و حذف تعدادی درخت و یک آب‌نما برای ایجاد تقاطع و چراغ راهنمایی با تقاطع خیابان شریعتی و خیابان امام نیشابور نیز به چشم می‌خورد.

در خبری منتشر شده در ۱۹ آذر ۱۴۰۱ در خبرگزاری ایسنا و خبرگزاری تسنیم و به گفته احسان زهره‌وند، معاون کل میراث فرهنگی خراسان رضوی، «بدون اطلاع به میراث‌فرهنگی، شبانه عملیات عمرانی تعریض خیابان و ایجاد مسیر سواره در عرضه این اثر تاریخی» انجام پذیرفته‌است. بر اساس این خبر و گفته وی این طرح «غیرقانونی» بوده و باعث ایجاد «خطر برای عابرین» نیز خواهد شد و «اقدامات قانونی و پیگیری‌های قضائی نیز از طریق واحد حقوقی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حال انجام است».

به گفته یکی از اعضای شورای شهر نیشابور این طرح باعث «تمرکززدایی» ترافیک شهر نخواهد شد و «گره ترافیکی خیابان امام نیشابور را بیشتر و بدتر از قبل می‌کند.».

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

ویدیوی باغ امین الاسلامی نیشابور

فراموش نکنیم قبل از تخریب باغ امین الاسلامی توسط شهرداری نیشابور وضعیت این باغ و عمارت تاریخی آن به چه صورت بود. 

این ویدیو را چند ماه قبل از تخریب گرفتم و در آن ناراضی بودم از یادگاری هایی که روی دیوارها می نویسند و باعث تخریب آثار باستانی و تاریخی ما می شود.

در بخشی از این ویدیو نیز اشاره کردم به خشک شدن درخت های کهن سال باغ که شهرداری بهانه ای آورد و آن این بود که درخت ها به آبیاری قطره ای پاسخ نداده اند و خشک شده اند! چند ماه بعد دلیل اصلی خشک کردن درخت ها را تمام مردم شهر متوجه شدند. طرح شهرداری کشیدن خیابانی در این باغ زیبا بود و راه اندازی چهارراهی به اسم شورا!!!

شما هم مقالات خود را درباره ی نیشابور ارسال کنید و جایزه بگیرید

۳.۷/۵ - (۷ امتیاز)

دیدگاهی در مورد “باغ امین الاسلامی نیشابور

  1. نیشابور گفت:

    واقعا شهرمون فرماندار و شهردار مختار هست
    نماینده ها یکیشون که دنبال وام و خودرو برای فامیله
    یکیشونم کارش کشوری و استانیه و دنبال بودجه هایی هست که مشهد چهل سال بهمون نداده که ایشالا بتونه مشهد رو ادب کنه
    شورای شهرمون که یکی از تزئینات بدون کاربرد شهرمون هست و همونقدر که زمانی که شهردار قبلی گندکاری میکرد محل نمیدادن الانم همونطورین و فقط حقوق میگیرن اسمشون تو شوراست
    فرماندار که گردن کلفتی میکنه خودش رو رئیس شهر میدونه کسی هم جرات نمیکنه حرف بهش بزنه
    شهردارم که هر کاری میخواد میکنه به نامه استاندار و رئیس میراثم محل نمیده
    میراث فرهنگیمونم که مستقل نیست نمیتونه حرف بزنه و فقط تماشاگره
    خدایی یه شهر بی صاحب همینه و نباید توقعی داشت ازش

  2. yousef گفت:

    عالی بود🫠🫠🫠

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *